Uit NRC, 7 november 2021:
Dan Femenine (1974) van de Afro-Amerikaanse minimalist Julius Eastman: wat een zinderende vrijheidsviering. Het tienkoppige Doelenensemble bouwde een losse, relaxte groove op organische en niet-hiërarchische manier uit tot een vitale soundscape, met rijke harmonieën en complexe ritmes, maar zonder nadrukkelijke voorgrond: een collectief, radicaal hier en nu.
Uit: https://www.nrc.nl/nieuws/2021/11/07/november-music-biedt-boeiende-staalkaart-van-muziek-van-nu-a4064583?fbclid=IwAR0QfbuAvVuiIm-uSy9cB5zWsUFDN6leqUr8VlKGXU5P_ePrkOj0buIFel8
=========================================================================
HEDENDAAGSE MUZIEK
De avontuurlijke sopraan Juliet Fraser was de ster van het overvloedige festival November Music ★★★★☆
In Den Bosch is het enthousiasme groot voor November Music, het grootste Nederlandse festival voor hedendaagse muziek. Een enthousiaste toeschouwer verklaart, op de eerste zaterdag van het festival, dat ze naar wel twintig concerten gaat. Het is dan ook een overvloedig programma, met meer dan negentig optredens waarin stukken centraal staan die staan of vallen bij een live-uitvoering, omdat een opname maar de helft van het verhaal zou vertellen.
Zo komt op de eerste zaterdag van het festival in Huis73 de obstinate herhaling van twee tonen in Femenine van Julius Eastman (1940-1990) tot leven door subtiele, maar zichtbare reactiespelletjes tussen de musici van het Doelen Ensemble. Na twintig minuten doorbreken dreunende bastonen en jazzy pianoakkoorden de tweetonigheid.
Het is een zinnelijk schouwspel, dat doet denken aan de sensuele foto’s die Robert Mapplethorpe van bloemen maakte, waarin de stampers en meeldraden – de kwetsbaarste delen – bloot komen te liggen. Plotse oprispingen van het hele ensemble klinken lekker nattig, en de hoge piano en schelle vibrafoon versmelten tot een moeilijk thuis te brengen gepingel.
Uit: de Volkskrant, 14 november 2021
=========================================================================
Herdenkingsconcert in Pro Rege
Herdenkingsconcert: 13 mei 2017 in Pro Rege, Oudedijk 113 te Rotterdam
Muziek: Leo Smit en Olivier Messiaen
DoelenEnsemble: Maarten van Veen – piano, Lars Wouters van den Oudenweijer – klarinet, Marijke Schaap – altviool, Jellantsje de Vries – viool, Andrea Gomez Oncina – cello
In de herdenkingsmaand mei vond een bijzonder concert plaats in Pro Rege met muziek die sterk verbonden is met de Tweede Wereldoorlog. Het concert werd georganiseerd door de Stichting Muzikc en uitgevoerd door het DoelenEnsemble, bestaande uit Maarten van Veen – piano, Lars Wouters van den Oudenweijer – klarinet, Marijke Schaap – altviool, Jellantsje de Vries – viool en Andrea Gomez Oncina – cello.
Voor de pauze speelde het DoelenEnsemble twee werken van Leo Smit (1900-1943) en na de pauze een compositie van Olivier Messiaen (1908-1992).
Leo Smit
Maarten van Veen voerde op de piano een Suite uit die Leo Smit schreef in 1926. Dit stuk diende in die tijd als bekrachtiging voor een openluchtspel over de onafhankelijkheidsoorlog van de Nederlanders tegen de Spanjaarden in de 16e eeuw. Dat was goed te horen. Met pianistisch geweld bracht Maarten van Veen in het eerste en het derde deel de aanvallen van de legers tot leven. Het tussenstuk daarentegen was dromerig alsof beide legers even sliepen.
Na de Suite werd het Trio voor klarinet, altviool en piano uit 1938 uitgevoerd. Het stuk kent veel tempowisselingen en is afwisselend klagend, treurend, nerveus en onrustig. Tot slot slaat dat om tot een daadkrachtige nerveuze energie. Het is verleidelijk, maar misschien ook anachronistisch, om dit werk te zien in het licht van de dreigende Tweede Wereldoorlog. Leo Smit was een Joods-Nederlandse componist die in zijn tijd, het Interbellum, geen onbekende was. Zijn werken werden al tijdens zijn leven uitgevoerd in het Amsterdamse Concertgebouw. Vanwege zijn Joodse afkomst werden zijn composities door de nazi’s entartet verklaard en dus verboden. Wel kreeg zijn werk in de oorlog nog een podium in de Hollandsche Schouwburg, die als Joodsche Schouwburg was voorbehouden aan een Joods publiek. Smit en zijn vrouw Lientje werden gedeporteerd en in april 1943 in Sobibor vermoord.
Olivier Messiaen
Het werk Quatuor pour la Fin du Temps voor piano, viool, cello en klarinet van Olivier Messiaen gaat over het eind der tijden of beter gezegd over het begrip ‘tijd’. Dat voelde tijdens de uitvoering van het DoelenEnsemble ook zo. Het bracht je soms buiten de tijd alsof je in een deinend bootje voer naar een niet te bevatten tijd. Het bijzondere van dit werk is dat Messiaen dit componeerde nadat hij door de nazi’s krijgsgevangen was genomen. De première was in het krijgsgevangenkamp (1941) in het Poolse Görlitz.
Beide componisten en composities hebben dus een link met de Tweede Wereldoorlog en het is te hopen dat een herdenkingsconcert als dit jaarlijks plaats zal vinden.
Koos Duivesteijn-Ockeloen
Uit: De Ster, 15 mei 2017
=========================================================================
Havenconcert van hoog muzikaal niveau
Het Havenconcert dat zaterdag 30 augustus in de Aanloophaven werd gehouden was van hoog muzikaal niveau en een groot succes. Een paar honderd toeschouwers genoten van de lichtklassieke muziek van het mobiele Carillon van Boudewijn Zwart en de door hem bijeengebrachte musici.
Het Nederlands Torenmuziek Ensemble, opgericht door Boudewijn Zwart en Henry Groen beet het spits af op de Belvedère. Het ensemble speelde al eerder vanaf de kerktorentransen in Amsterdam, Dordrecht Gouda en Zeewolde. Zij geven volgens Boudewijn Zwart de uitdrukking ‘hoog van de toren blazen’ z’n letterlijke betekenis. Arne Visser, de spil van het ensemble, bewees later in het concert in een duet met de beiaardier dat een tuba ook als solo-instrument ingezet kan worden. Marijke Schaap, de jonge violiste die nationaal en internationaal bekend is, speelde een vioolsolo van Bach met verve. Verderop in het programma werd een duet met Boudewijn achter de piano en een mooi uitgevoerd nummer van Saint-Saëns met Torenblazers en Carillon ten gehore gebracht. De Torenblazers speelden nummers van Purcell, De Fesch en Mozart samen met het carillon en zij besloten het concert met Liberty Bell van Sousa. Boudewijn Zwart op piano met dochter Lydia Zwart achter het carillon speelden twee eigen arrangementen: de Volkssuite met daarin o.a. Merck toch hoe sterk en de Dierensuite. Vader en dochter zijn goed op elkaar ingespeeld. Het Gregory-Zigeunerduo, vader Béla en zoon Filip speelden opzwepende zigeunermuziek op cymbaal en viool. Ze brachten vier nummers ten gehore die de afkoelende avond in tempo en temperatuur opwarmden. Zo passeerden Mozart, Bach, Fauré, Farkas, Purcell, De Fesch, Saint-Saëns, Sousa en Zwart de revue in een zeer gevarieerd en vlot gebracht Havenconcert. Een zeer te waarderen traditie die volgend jaar op de laatste zaterdag van augustus op 29 augustus 2015 zijn vervolg zal krijgen. Zeewolde kan trots zijn op Boudewijn Zwart die al zo lang Zeewolde trouw blijft met het organiseren van verrassende concerten.
Uit: Zeewolde Actueel, week 35 2014
=========================================================================
Mooie klanken bij “Wachet auf!” door Cappella Constancis
Met de keus Cantate 140 van J.S. Bach en Petite Messe Solennelle van G. Rossini bracht het op 7 september 2003 opgerichte koor twee niet alledaags uitgevoerde composities ten gehore. Het was een grote wens van dirigente Ingrid Kappelle deze beide liturgische stukken met elk een bijzondere begeleiding uit te voeren.
Cantate 140 met liederen die werden opgevat als uitdrukking van de liefde tussen God en de mensen, werd begeleid door een ensemble bestaande uit viool, twee hobo’s, althobo en kistorgel die samen een bijzonder geheel vormden. Marijke Schaap (viool) speelde o.a. een prachtige begeleiding bij het duet voor sopraan en bas “Wenn kömmst du, mein Heil?” Menno Boetes (hobo) deed nadrukkelijk van zich spreken tijdens het duet ook voor sopraan en bas “Mein freund ist mein”. Ondanks de kleine tenorsectie vond het koor in verhouding tot het ensemble een evenwichtige balans. Het koor opende mooi met Chorale: de eerste klanken kwamen werkelijk uit het niets te voorschijn. Voor sommige lezers misschien nog aardig te weten dat deze compositie voor het eerst werd opgevoerd in 1731 in Leipzig.
Petite Messe Solennelle wordt gekenmerkt door zonnige en prettig in het gehoor liggende melodieën met virtuoze zangpartijen. Het koor leverde hier een mooie prestatie. De afwisseling tussen koor en de samenspraak met de solisten was muzikaal gezien bijzonder fraai. De begeleiding werd gevormd door vleugel (Jeroen Liedorp) en harmonium (Arjen Leistra). De vocalisten (Bas Kuijlenburg, Sebastian Brouwer, Marianne Koopman en Marina Besselink) zongen werkelijk prachtig, waarbij het hoogtepunt werd gevormd door de sopraan Marina Besselink die tijdens Crucifix werkelijk wist te ontroeren.
Hoewel de mis van Rossini beslist meer overtuigde dan de Cantate van Bach heeft het in groten getale toegestroomde publiek ondanks hier en daar wat schoonheidsfoutjes volop kunnen genieten en hebben de musici beslist reden om trots te zijn op hetgeen zij ten gehore brachten.
Rob Zilverberg
2 maart 2013
Uit: http://www.cappella-constancis.nl/recencies/